Muş Aşçılar ve Pastacılar derneği başkanı Halit Uygur online eğitimlerin verimli geçtiğini belirterek, eğitim çalışmalarında salgının etkisini yitirmesi halinde bu eğitimlerin yüz yüze eğitimlere dönüşeceğini kaydetti.

Besiciliğin gelişimine katkı sağlamak üzere ilerleyen dönemlerde yüz yüze eğitimlerin olması halinde amaçlarına yönelik hakim bir çalışma halinde olacaklarını belirterek, Pandemi sürecinden dolayı bu eğitimin askıya alındığını bir kez daha sözlerinde ifade eden  Muş Aşçılar ve Pastacılar derneği başkanı Halit Uygur Halit Uygur  açıklamalarında şunları kaydetti.

“Bu eğitimlerimizdeki maksadımız son zamanlarda hayvancılık alanındaki yetiştiriciliğin son noktalara gelmesiyle bu alanda tekrarlı yeni bir canlılık sağlamayı planlamaktayız. Bu konuda hayvancılıkla uğraşan vatandaşlarımızın bu alanda ileriki zamanlarda daha etkili ve daha verimli besicilik yaparak hem kendi hem de ülke ekonomisine maksimum destek konusunda bir beklentiyi hedeflemekteyiz. Bu bakımdan örnek verecek olursak etkisiz ve kalitesiz yemlerle beslenmeye çalışılan hayvanların gerek besicilik ve gerekse diğer yetiştiricilik alanlarında zayıfladığını ve geride kaldığını görmekteyiz. Hayvan yetiştiricilerimize sunacağımız eğitimlerle canlı hayvan ağırlıklarının artırılması, sür veriminin artırılması ve beslenme tekniklerinin uygulanması halinde daha verimli hale getirilmesi konusunda bilgilendirmelerimiz ve gerek online gerekse birebir uygulamalı eğitimlerimizle üzerimize düşeni yerine getirme arzu ve gayreti içinde olacağız.

BESİ YÖNTEMLERİ

1-Entansif besi 2-Yarı entansif 3-Ektansif besi

1-Entansif besi:Bu beside amaç çok hızlı bir şekilde hedeflenen düzeyde canlı ağırlık artışı kazanılır. Entansif beside günde 1-1,2 kg ve daha fazla canlı ağırlık artışı hedeflenir. Entansif besiler için en uygun hayvanlar genç hayvanlardır.

2-Yarı entansif besi:Bu beside hayvanlar 1 kg dan daha az canlı ağırlık kazanır. Entansif besiye göre bir yavaşlatma söz konusudur.

3-Ektansif besi: Çayır, mera , yayların kulanılarak yapıldığı besidir ki bu beside entansif besiye göre 2 basamak daha yavaşlatma görülür.

BESİDE YEMLEME SÜRELERİ

1-Kısa süreli yemleme: 120 günden daha az süre yapılan yemlemelerdir.

2-Orta süreli yemleme: 120 - 220 gün arası yapılan yemlemedir.

3-Uzun süreli yemleme:220 günden daha uzun süre yapılan yemlemelerdir.

Besi Hayvanlarının Seçiminde Dikkat Edilecek Hususlar:

1-Elde bulunan veya alınacak mevcut yemin cinsi, miktarı ,fiyatı

2-Besi hayvanlarının ve kasaplık hayvanların fiyatları.

3-Üreticilerin ve tüketicilerin pazardan bekelentileri.

4-Besi uygulanacak süre.

Besiyi yaşa ,yeme,cinsiyete, besi yerine göre ayırabiliriz:

1-Yaşa göre (a-Buzağı besisi b-Genç hayvan besisi c-Ergin hayvan besisi d-Yaşlı hayvan besisi)

2-Beside kullanılan yeme göre(a-Kesif yem b-Mera besisi c-Silo yem besisi)

3-Cinsiyete göre (a-Erkek hayvan besisi(Tosun ,öküz ,boğa) b- Dişi hayvan besisi(düve,inek)

4-Besi yeri yapısına göre (a-Kapalı ahırlarda b-Açıkta veya avluda besi)

YAŞA GÖRE BESİ

a-Buzağı besisi:

Buzağılar ağız sütünden kesildikten sonra besiye alınır.Besi yaklaşık 11-15 hafta kadar devam eder.Besi sonunda 140-180 kg canlı ağırlığa ulaşmaları hedeflenir.

b-Yaşlı hayvan besisi:

Genel olarak 8 yaşını aşmış olan hayvanlara yapılan besilerdir.Yağlanma bol olur. Besi aslında yağlanmaya yöneliktir.Böbrek yağı ve iç yağlanma fazla olur.Bu nedenle bu besiler kısa süreli olmalıdır.

c-Genç hayvan besisi:

Çoğunlukla 2 yaşına kadar olan hayvanların besisidir.Hızlı canlı ağırlık artışı yaparlar.En ekonomik besidir.En yararlı besidir.Yemden yararlanma oranı yüksektir.Daha fazla yağsız et üretirler.

d-Ergin hayvan besisi:

İskelet gelişmesini tamamlamış olan hayvanlardır ve hem et hem yağlanma yönünde besi yapılır. Yaşlı hayvanlara göre beside tercih edilir.Yemden yararlanmaları yaşlı hayvanlardan iyi genç hayvanlardan düşüktür.

CİNSİYETE GÖRE BESİ

a-Tosunların Besisi

12 aylıktan büyük burulmamış hayvanların besisine tosun besisi denir.Bu beside 1.2 kg ağırlık artışının altına düşmemek gerekir.Burulmuş yaşıtlarına göre daha az yağlı et üretirler.

b-Boğa Besisi

Burulmamış ancak damızlık görevi yapmayan erkek hayvanların besisine bu ad verilir.Boğa besisinde karkas fazla yağlanmaz.Burulmamışlara göre  daha çok et üretirler yağ miktarı azdır.

c-Düve Besisi

 Genç hayvanlar oldukları için hızlı canlı ağırlık artışı yaparlar.Ancak erkeklerden daha yağlıdırlar ve karkasları daha güzel görünüme sahipdir.Lezzet olarak da daha lezzetlidir denilebilir ,ancak bu yağlı et yiyen kesim içindir.Tamamen yağsız et yiyen kesim için değildir.

BESİDE KULLANILAN YEME GÖRE

a-Kesif yem besisi:

Sığır rasyonlarında sadece kesif yemle besleme yapılmaz. Rasyonda minimum %17-18 selülöz bulunmalıdır.Ancak bu kesif yem oranı entansif beside kontrol edilmek şartıyla %80-85 civarına kadar çıkarılabilir gine burada denildiği gibi devamlı kontrol edilmelidir.Kesif yem kaba yemle beraber verilmelidir.Koyunlarda ise en az % 35-40 civarı kaba yem gerisi kesif yem olabilir.Entansif ve yarı entansif beside kesif yem daha ağırlıklı kullanılır.

Mera Besisi

Avantajları:

Tane yem ,protein ek yemi daha az kullanılır.Ağrılık kazancı daha ucuza mal edilir.Hayvanlar sağlıklı olurlar.Açık hava hayvanları bir çok yönden iyi yönde etkilemektedir.Güneş ışınları almaları nedeniyle d vitamini eksikleri az olur.Hayvanlar meraları gübreler ve gübreleme ile uğraşılmaz.İşçi masrafları ve işçilik minimum seviyeye düşer.

Dezavantajları:

Eğer sadece mera otlarıyla beslenmiş ve pazara sürülmüş iseler istenen ağırlığa ulaşmazlar ve istenilen kazanç elde edilemez.Bunun için meralarda gerekiyorsa ek yemleme yapılmalıdır.

Mera da otlatılan hayvanların etleri sulu ve gevşek olabilir dolayısıyla gevreklik düşüktür.Mera besisinden elde edilen karkaslar avluda beslenen hayvanların karkaslarından daha düşük kalitede olabilir.Merada gölgelenecek yerler yoksa , sinek problemi çok ise buda ağırlık artışını olumsuz etkilemektedir.

 Besi Yerinin Yapısına Göre

Besi yerleri kapalı ahır , açık avlu olabilir.Açık avlulu besilerde yeterince mera alanı yoktur demektir. Ahırda veya açık avluda yapılan besilerde eldeki yem miktarı veya alınabilecek yem miktarı tespit edilip buna göre hayvan sayısı ayarlanmalıdır.Gine pancar küspesi gibi fabrika artıkları da yemlerle kullanılabilir.Et , kemik unu da karıştırılabilir.Ancak et kemik ununun bir çok hastalığa sebebiyet verildiği bilinmektedir.Eldeki para miktarına göre ucuz yem temin etmeli yemlerin besin madde içeriği göz önünde bulundurulmalı , dikkatli ve teknik besicilik yapılmalıdır.

Unutulmamalıdır ki pancar posası proteince fakir ,mineral ve vitamince eksiktir.Tek başına pancar posası , keten tohumu küspesi gibi fabrika artıkları ile besi yapılmaz ve bunlar ek olarak belirli oranlarda kullanılmalıdır.Bu oranların miktarı istenilenden fazla olursa değişik hastalıklar arız olabilir.Aslında her yemin belirli bir verilme oranı oranı vardır , bu orandan fazlası zarardır.S.BALKAYA